انواع کلاس های پروازی در هواپیما ">شاید برای شما بارها پیش آمده باشد که هنگام خرید بلیط به کلاس های مختلف پروازی نظیر کلاس Y و یا کلاس F برخورد کرده اید و معنی آن را ندانسته اید. یا کسی از شما معانی کلاس های پروازی را پرسیده است و شما نتوانسته اید تفاوت کلاس اکونومی و بیزینس را شرح دهید و در این مورد به مشکل خورده باشید. در این مطلب قصد داریم تفاوت بین کلاس های پروازی و معانی و مفاهیم آن ها را شرح دهیم. با آقای تور همراه باشید:
پروازهای هوایی براساس امکاناتی که به مسافران ارایه می کنند به بخش های مختلفی تقسیم شده اند که شامل پرواز فرست کلاس، تجاری و اقتصادی می شود و درهریک خدمات خاصی ارایه می شود.
پرواز چارتر
واژه چارتر در لغت به معنی اجاره هواپیما یا صندلی و در بعضی موارد اجاره کامل هتل یا بخشی از اتاقهای آن است. پرواز چارتر به پروازی گفته می‌شود که در آن کلیه یا تعدادی از صندلی‌های یک هواپیما توسط آژانس‌های مسافرتی اجاره شود.
براین اساس به شرکت هواپیمایی اجاره دهنده، چارتر دهنده و به آژانس اجاره کننده چارتر کننده اطلاق می‌شود. این نوع پرواز، بیشتر در مسیرهای پر تردد کاربرد دارد و ممکن است برای یک مقطع بسیار کوتاه زمانی و ایام خاص مثل ایام نوروز یا برای مقاطع طولانی تر مثل تابستان یا حتی کل سال برنامه ریزی شده باشد.
ظرفیت صندلی های پرواز چارتری هم در تورهای گردشگری استفاده می‌شود و هم مستقلاً به فروش می‌رسد. از آنجا که اگر صندلی های این پرواز پر نشود هزینه آن بر عهده آژانس هواپیمایی اجاره کننده (چارتر کننده) است، چنانچه صندلی‌های آن خالی بماند، قیمت بلیط آن ارزان تر می‌شود تا زودتر به فروش برسد.
بر این اساس مهمترین مزیت در خرید بلیت هواپیمای چارترشده برای تورهای مسافرتی برای مسافران عمومی، قیمت ارزان نسبت به قیمت واقعی آن در زمان های مشخص شده است؛ بنابراین برای یک مسافر، خرید بلیط چارتر، مخصوصا در زمان هایی که مسافرت عمومی‌در پایین ترین حد خود قرار دارد، فرصتی مغتنم است اما در سایر زمان ها ممکن است حتی بلیت چارترشده با قیمت بیشتری به دست شما برسد.
مسئولیت حمل ونقل داخلی و بین المللی اشخاص و لوازم شخصی یا کالا و مسئولیت بروز مشکلاتی مانند تاخیر در پرواز، گم شدن بار مسافر، لغو پرواز، بروز حوادث غیر مترقبه برای مسافرین و هواپیما و... در پروازهای چارتری به عهده شرکت هواپیمایی بوده و چارتر کننده پاسخگو نخواهد بود. بلیط های چارتری در بیشتر موارد غیرقابل استرداد، کنسلی و تغییر در روز و ساعت است.
پرواز سیستمی
پرواز سیستمی یا برنامه ای، همان پروازهای منظمی است که شرکت های هواپیمایی در برنامههای خود دارند. این پروازها، برنامه و ساعت تعیین شده ای دارند و معمولاً برای دوره‌های طولانی مدت انجام می‌شود.
اکثر بلیت پروازهای خطوط هوایی مهم به صورت برنامه‌ای به فروش می‌رسد. نرخ بلیط های پروازهای سیستمی نسبت به پروازهای چارتر، ثابت تر است و هزینه ناشی از پر نشدن صندلی های پروازهای سیستمی و باقی ماندن صندلی‌های خالی، برگردن شرکت هواپیمایی برگزار کننده این پرواز است. همچنین معمولا قیمت بلیت‌های سیستمی برای کودکان (2 الی 12 سال) با تخفیف 50 درصدی همراه است.
بلیط های پروازهای سیستمی هم توسط آژانس‌های مسافرتی و هم توسط خطوط و شرکت های هواپیمایی در اختیار مسافران قرار می‌گیرد و برخلاف بلیط های چارتری، مطابق با قوانین کنسلی سازمان هواپیمایی کشوری قابل استرداد با کسر جریمه یا تغییر روز و ساعت پرواز است. میزان جریمه این بلیت‌ها ارتباط بسیار نزدیکی با زمان اعلام کنسلی از سوی مسافر و همچنین کلاس پروازی آن دارد، به صورتی‌که هرچه به تاریخ و ساعت پرواز نزدیک‌تر باشد،بر آن افزوده خواهد شد.
انواع کلاس پروازی
با توجه به قوانین سازمان حمل و نقل بین المللی هوایی (یاتا) صندلی های هواپیما دارای رده بندی (کلاس بندی) پروازی مختلفی است که مسافران می توانند بلیط هواپیمای خود را با مشخص کردن کلاس پروازی دلخواه تهیه کنند. قابل ذکر است که قیمت بلیط هواپیما برای انواع کلاس پروازی متفاوت است.
درجه یک: فرست کلاس : First Class یا F
فرست کلاس گرانترین صندلی های یک پرواز را دارد و قیمت آن از دیگر کلاس های پروازی بیشتر است. صندلی فرست کلاس تک نفره، مبله، اتاقک مانند و خصوصی است. امکانات رفاهی فرست کلاس متفاوت است و شامل تلویزیون خصوصی با ریموت کنترل، لپ تاپ، سرویس اینترنت ماهواره ای، صندلی های اتوماتیک با قابلیت تنظیم زیر پا، پشت و پشتی سر به حالت یک بالش انعطاف پذیر و سرویس بهداشتی جداگانه است.
در این کلاس پروازی غذای گرم سرو می شود و انتخاب نوع غذا با مسافر و از روی منوی غذایی است. در واقع سرویس کترینگ این کلاس پروازی متفاوت است و همچنین از کیفیت بالاتری نیز برخوردار است. از نظر پذیرایی نیز مهمانداران این کلاس پروازی با تجربه تر و توجه خاصی به مسافران دارند. هنگام سوار شدن مسافران فرست کلاس جزو آخرین مسافران هستند و انتقال آنها تا هواپیما به صورت جداگانه از سایر مسافرین انجام می‌شود. در ترمینال فرودگاه نیز کانتر پذیرش آنها کانتری مجزاست و برای دریافت کارت پرواز اولویت دارند. مسافران فرست کلاس نخستین مسافرانی هستند که هنگام پیاده شدن از هواپیما خارج می‌شود.
بیشتر مشتریان فرست کلاس، مسافران VIP و سرمایه داران بزرگ هستند. کلیه امکانات ذکر شده در یک کابین جدا از مسافرین عادی وجود دارد و حتی علاوه بر این امکانات، گاهی اتاق جلسات و یک یا چند لابی خصوصی هم در هر کابین وجود دارد تا افراد بتوانند در کنار یکدیگر جلساتشان را برگزار کنند. برای کلاس پروازی فرست کلاس اکثرا" از هواپیماهای دو طبقه بوئینگ و ایرباس استفاده می شود که فضای بیشتری را بتوانند در اختیار شرکت های هواپیمایی بگذارند.
در سال 2016، طبق سایت معتبر اسکای ترکس، بهترین کابین های فرست کلاس دنیا به ترتیب به ایرلاین های الاتحاد، امارات، ایرفرانس، سنگاپور ایرلاینز اختصاص داشت.
درجه تجاری : کلاس تجاری - business class یا C
کلاس تجاری دومین کلاس تجار است که بعد از فرست کلاس قرار گرفته است. صندلی این کلاس پروازی در دو ردیف جدا هستند و به طور معمول، در جلوی کلاس اکونومی و با فاصله بیشتری از هم قرار دارند. صندلی های بیزنس کلاس مبله هستند و اگرچه نسبت به فرست کلاس از درجه پایین تری برخوردار هستند ولی راحت و اتوماتیک و جادار هستند. امکانات کنترل صوتی و تصویری در کابین این کلاس ها به صورت همگانی وجود دارد.
در کلاس تجاری سرو غذاهای گرم و دارای کترینگ متفاوت و کامل است، اما در درجه ای پایین تر از فرست کلاس است. امکانات رفاهی مانند کانتر مستقل و حمل و نقل مجزا از ترمینال تا هواپیما و بالعکس در این کلاس پروازی وجود دارد. در کلاس تجاری مهماندارها رسیدگی بیشتری دارند و کلاس کابین از سایر مسافرین مجزاست. قیمت بلیط بیزنس کلاس نسبت به فرست کلاس پایین تر اما نسبت به اکونومی بالاتر است.
همچنین لازم به ذکر است که در سال 2016، ایرلاین های سنگاپور ایرلاینز، قطر ایرویز، اتحاد ایرویز و ژاپن ایرویز به ترتیب بهترین کابین های کلاس تجاری را دارا بودند.
درجه اقتصادی: کلاس اکونومی - economy class یا Y
کلاس اکونومی آخرین کلاس پروازی است که در ایران رواج دارد و مشتریان آن مسافران عادی هستند. کلاسی اکونومی در یک پرواز بیشتر صندلی‌ها را به خود اختصاص می‌دهد؛ قیمت بلیط آن پایین ترین نرخ بلیط هواپیما را دارد و صندلی های کلاس اقتصادی در ردیف های کنار هم قرار دارند. امکاناتی که برای مسافران این نوع پرواز در نظر گرفته می‌شود، معمولاً از تعداد محدودی روزنامه، مجله تبلیغاتی و کارت راهنمای پرواز فراتر نمی‌رود.
در بعضی هواپیماها برای صندلی‌های کلاس اکونومی مانیتور و هدفون هم تعبیه شده است که مسافران در تغییر برنامههای آن حق انتخاب زیادی ندارند؛ اما در بیشتر هواپیماها، برای تمام مسافران بخش اکونومی یک مانیتور بزرگ وجود دارد که برنامه مشخصی پخش می‌کند. سایر امکانات و تفریحات برای مسافران در کلاس اکونومی، به خط پروازی و البته مدل هواپیما بستگی دارد
آسیانا ایرلاینز، ژاپن ایرلاینز، کرین ایرلاینز و سنگاپور ایرلاینز، به ترتیب در سال 2016، به عنوان بهترین ایرلاین های موجود در کلاس اکونومی شناخته شدند.