برای گردشگرانی که گروهی و بدون تورهای طبیعت گردی و لیدر به سفرهای کمپینگی چند روزه می روند و قرار است خودشان تجربه ی شیرین بقا در طبیعت را کسب کنند پیدا کردن آب از پیدا کردن غذا مهم تر است. آن هم به این خاطر که انسان می تواند تا چند روز بدون غذا زنده بماند اما بدون آب فقط 5 روز دوام خواهد آورد. وقتی برای کمپینگ در دل طبیعت می روید شاید خیلی سخت باشد که گالون های سنگین آب را با خودتان از جایی به جای دیگر ببرید. حتی اگر مقدار زیادی آب با خودتان داشته باشید ممکن است به خاطر شرایط اضطراری ذخیره آب شما تمام شود. علت آن هم این است که اساس کمپینگ در طبیعت بر این است که شما علاوه بر استفاده از طبیعت بکر باید به دنبال پیدا کردن غذا و سرپناه هم باشید. ممکن است لازم باشد کیلومتر ها راه بروید تا بتوانید سرپناهی مناسب برای خودتان پیدا کنید. در این شرایط خیلی منطقی به نظر نمی آید که شما گالون گالون آب با خودتان از جایی به جای دیگر ببرید.

پس چاره ی کار چیست ؟ اگر قرار باشد بدون دسترسی به آب دچار مشکل شویم و همزمان هم نتوانیم با خودمان منابع آب حمل کنیم پس چگونه از کمپینگ در طبیعت  لذت ببریم ؟

این سری آموزشی در آقای تور قصد دارد شما را با راه های ساده ای که می توانید از منابع طبیعی آب در طبیعت استفاده کنید آشنا کند. آب هایی که در طبیعت داخل رودخانه ها یا جویبارها وجود دارد پر از انگل و جانوران کوچک میکروسکوپی است که می تواند به شدت برای سلامتی شما گردشگر عزیز مضر باشد. به همین خاطر به شدت واجب است که روش های تصفیه آب در طبیعت را یاد بگیرید تا بتوانید با خیال راحت از منابع آب طبیعی استفاده کنید.

12 روش کلی برای تصفیه آب در طبیعت وجود دارد

روش جوشاندن آب

در طبیعت وحشی یکی از ساده ترین راه ها جوشاندن آب است. جوشاندن فقط 10 دقیقه از شما وقت خواهد گرفت. بنابراین این روش برای زمانی که شما وقت کافی ندارید بسیار کارآمد است . شما فقط به یک آتش و یک ظرف مثل قابلمه نیاز دارید. فقط حواستان به این نکته باشد که باید حداقل به اندازه 5 دقیقه حباب های داغ آب را روی سطح ظرفتان ببینید تا مطمئن شوید که از شر انگل ها و مواد آلوده رها شده اید. اگر صرفا آب را داغ کنید عملیات تصفیه آب به خوبی انجام نپذیرفته است.

روش جوشاندن را برای آب هایی استفاده کنید که شفاف هستند ولی از وجود میکرو ذره ها در آن نگرانید چون جوشاندن می تواند ذرات انگلی را از بین ببرد اما کثیفی و گل و لای را نمی تواند از بین ببرد. اگر آبی که پیدا کرده اید که  گل و لای دارد و راه دیگری به جز جوشاندن بلد نیستید بهترین راه این است که اول آب را به روش گفته شده بجوشانید بعد آن را از یک فیلتر شنی که خودتان هم می توانید درست کنید عبور دهید. عبور آب جوشانده شده از یک فیلتر شنی مواد باقی مانده و کثیفی های آب را می گیرد و آب سالمتری در اختیار شما می گذارد.

روش استفاده از فیلتر آب

فیلتر کردن مهم ترین راه برای تصفیه آب است. چرا که ممکن است بارها برایتان اتفاق بیفتد که آبی که پیدا می کنید پر از گل و کاملا کثیف باشد. در چنین شرایطی بهترین و آسان ترین روش استفاده از فیلتر است.

فیلتر شنی ساده ترین فیلتری است که می توانید از آن استفاده کنید . روش ساخت فیلتر شنی به شرح زیر است :

اولین چیزی که احتیاج دارید یک بطری پلاستیکی  است. بطری را طوری برش دهید که یک شکل مخروط به دست بیاید.

روی قسمت در بطری جایی که مخروط شما شکل تیزی به خودش می گیرد از یک پارچه یا مقداری ریگ استفاده کنید و به گونه ای این قسمت از مخروط را مسدود کنید.

مقداری سنگ ریزه به قسمت تیزی مخروط اضافه کنید تا مانع از قاطی شدن آب با ریگ ها شوید.

حالا باقی فضای بطری را پر از شن یا ریگ کنید.

فیلتر شنی شما آماده است. آب را از قسمت تیزی مخروط داخل بطری بریزید . آبی که از سمت دیگر بطری بیرون می آید باید شفاف باشد. اگر چنین نیست عمل رد کردن آب از فیلتر شنی را چند بار تکرار کنید تا آب گوارا آماده نوشیدن شود.

استفاده از فیلتر شنی برای تصفیه آب برای طبیعت دوستان مزایای بسیاری دارد. اول اینکه این روش خیلی آسان و قابل اجرا کردن است. مزیت دوم این است که به جز بطری آب که باید از قبل همراهتان باشد بقیه مواد لازم به طور طبیعی در طبیعت وجود دارند. از طرفی این روش می تواند اشکال زیادی از آلودگی آب را برطرف کند و شما می توانید حجم زیادی از آب را با این روش تصفیه کنید.

روش استفاده از قرص یا قطره ی تصفیه آب

در خیلی از مغازه هایی که لوازم مربوط به کوهنوردی به فروش می رسد این قرص ها و قطره ها به آسانی پیدا می شوند. این مواد به علت داشتن پتاسیم پرمنگنات، ید و کلرین می توانند آب را به خوبی تصفیه کنند. کلرین به کار رفته در این قرص ها مهم ترین ماده برای پاکسازی آب است. در زیر روش پاک کردن آب با این قرص ها و قطره های جادویی را یاد می گیریم:

 بسته به اینکه هر قرص برای تصفیه چند لیتر آب استفاده می شود شما هم به همان مقدار آب و یک ظرف با ظرفیت آن مقدار آب احتیاج دارید.

قرص یا قطره را بر طبق راهنمایی که روی قوطی این مواد وجود دارد به مقداری که دستور العمل به شما اجازه می دهد به آب اضافه کنید.

به اندازه 10 ثانیه ظرف محتوی آب را تکان دهید تا قرص یا قطره ی تصفیه آب به خوبی در آب حل شود.

حداقل به مدت 20 دقیقه اجازه دهید تا آب در ظرف بماند . بعد از گذشت این مدت زمان می توانید آب را نوش جان کنید.

روش استفاده از تبخیر آب

همیشه پیدا کردن یک منبع آب در طبیعت آنقدر ها هم آسان نیست. ممکن است مجبور یاشید کیلومترها در جست و جوی آب طی کنید. پس یکی از ویژگی هایی که یک طبیعت گرد لازم است داشته باشد خلاقیت است. یکی از راه های خلاقیت ساختن تله های تبخیر آب بر روی زمین است.

اولین و مهم ترین چیز پیدا کردن یک زمین بزرگ است.سعی کنید حتی المقدور جایی را پیدا کنید که قبلا بستری از یک رودخانه بوده است. اگر بتوانید هم چنین جایی را پیدا کنید خیلی کارتان راحت تر خواهد بود چرا که شانس به دست آوردن آب برایتان بیشتر خواهد شد.

بعد از اینکه این محل فرضی را پیدا کردید باید شروع به کندن زمین کنید. به اندازه ی  50 سانتی متر زمین را بکنید. هرچقدر بتوانید حفره های بیشتری روی زمین ایجاد کنید آب بیشتری به دست خواهید آورد. در زمین های خشک و بیابانی لازم است زمین را بیشتر حفر کنید تا احتمال موفقیت تان بیشتر شود.

مطئنا آن اطراف گیاهانی وجود دارند . گیاهانی که احتمال می دهید غیر سمی باشند را داخل حفره هایی که کنده اید بریزید.

یک فنجان پیدا کنید و آن را در مرکز زمینی که کنده اید بگذارید.

حالا تعدادی کیسه پلاستیکی بردارید و روی سوراخ هایی که کنده اید بکشید.

برای اینکه پلاستیک ها از زمین بلند نشوند دورشان را با شن یا سنگ ریزه پر کنید تا سنگین شوند.

منتظر بمانید تا خورشید شروع به تابیدن کند و آب های زیر زمین را تبخیر کند.

می توانید آبی که روی پلاستیک جمع شده را جمع کنید و نوش جان کنید.

روش تقطیر 

آبی که معمولا در طبیعت پیدا می کنید آب شور است. آب شور چون مقدار نمک زیادی دارد می تواند به سادگی بدنتان را به سمت بی آبی ببرد.بهترین راه برای تصفیه ی آب های شور تقطیر است. در زیر مرحله مرحله این کار را یاد میگیریم:

ابتدا به یک ماهی تابه و یک لیوان شیشه ای احتیاج داریم. لیوان شیشه ای خالی را وسط ماهی تابه بگذارید.

حالا آب شور را داخل ماهی تابه بریزید فقط حواستان باشد قطره ای از این آب داخل لیوان شیشه ای ریخته نشود.

آب را بجوشانید.

وقتی آب شروع به جوشیدن می کند خواهید دید که قطراتی از بخار روی لیوان شیشه ای جمع می شوند. در اثر عمل چگالش این بخار ها به مایع تبدیل می شوند و داخل لیوان شیشه ای شما جمع می شوند.

صبر کنید تا آب داخل لیوان شیشه ای خنک شود و بعد آن را نوش جان کنید.

روش استفاده از دستگاه های کوچک تصفیه آب:

اگر به عنوان یک طبیعت گرد حوصله ی انجام دادن یک عالمه کار هیجان انگیز در طبیعت و بعد دیدن نتیجه ی آن را ندارید و دلتان میخواهد مثل یک گردشگر لاکچری فقط از کمپینگ و طبیعت لذت ببرید باید به شما این نوید را بدهیم که افراد زیادی مثل شما هستند. به همین خاطر است که روز به روز دستگاه های دستی کوچک تصفیه آب تولید می شوند که می توانید به سادگی یکی از آن ها را تهیه کنید و دردسر تصفیه آب از راه های طبیعی را به خودتان ندهید. این دستگاه ها به سادگی در فروشگاه های لوازم کوه نوردی قابل پیدا شدن هستند.

فقط کافی است به اندازه یک دقیقه دستگاه تصفیه را داخل آب بگیرید. اینکار باعث می شود آب به داخل دستگاه وارد شود. بعد از گذشت یک دقیقه می توانید با انجام عمل مکش روی دستگاه کوچکتان آبی تمیز میل کنید. بله درست به همین سادگی.

روش تصفیه آب با انرژی خورشیدی:

اگر در یک روز آفتابی قصد تمیز کردن آب را دارید این روش حسابی به کارتان می آید. روش انجام عملیات تصفیه هم خیلی ساده است. فقط کافی است مراحل زیر را انجام دهید :

اولین چیزی که نیاز دارید یک بطری شفاف پلاستیکی است. چرا که اشعه های  UV  خورشید می توانند به خوبی از پلاستیک شفاف عبور کنند.

قدم دوم این است که تا لبه ی بطری را از آب آلوده پر کنید.

خب حالا بطری پر ازآب را در محلی که مطمئن هستید زیر نور مستقیم خورشید و بدون سایه است بگذارید.

تنها عیب این روش این است که برای آماده شدن آب باید چند روز صبر کنید. باید به بطری آب چند روز زمان بدهید و بعد آماده ی خوردن خواهد بود.

حواستان باشد این روش در مناطق بیابانی و کویری کار آمد است و اشعه های خورشید تضمینی برای از بین بردن هاگ های باکتریایی نمی باشند.

روش استفاده از کلراین:

احتمالا شما فکر بردن مواد شیمیایی از خانه به دل طبیعت را نمی کنید و حوصله بردن یک بطری کلراید با خودتان را ندارید. اما نمی توانید باور کنید که یک بطری کوچک کلراین تا چه میزان می تواند برایتان کاربردی باشد آن هم زمانی که به شدت تشنه اید و دلتان فقط یک لیوان آب تمیز و تصفیه شده می خواهد. در زیر روش استفاده از این محلول را بیاموزید:

شما به یک لوله احتیاج دارید که از هر دو طرف بتوانید در آن را باز کنید. مقداری کلراین به آب اضافه کنید. اینکه چه مقدار کلراین باید به آب اضافه شود به دما و میزان آلوده بودن آب بستگی دارد. مثلا برای آبی که از آلودگی رنگش تیره شده است 4 قطره و برای آبی زلال تر 2 قطره کلراین کافی است.

در ظرف آب را ببندید و محلول را تکان دهید تا محلول یک دست شود.

ظرفتان را برعکس کنید و در طرف دیگر ظرف را باز کنید. اجازه دهید. حدود 6 سانت از آب را دور بریزید.

در ظرفتان را محکم ببندید و آن را در یک اتاق تاریک به مدت 30 دقیقه قرار دهید.

بعد از 30 دقیقه آب قابل آشامیدن است.

روش استفاده از گیاهان برای یافتن آب تصفیه شده :

در طبیعت چیزی که زیاد است گیاهان وحشی است . استفاده از این گیاهان برای گردشگرانی که قصد دارند خودشان آب تهیه کنند بسیار کاربردی است. فقط به این نکته توجه داشته باشید که ممکن است برخی گیاهان سمی باشد و استفاده از آن ها می تواند تمام تلاش هایتان برای حفظ سلامتی تان در طبیعت را به باد دهد.  مراحل زیر را طی کنید تا بتوانید این روش جالب برای زدودن آلودگی از آب های طبیعی را هم یاد بگیرید:

در این روش شما به کیسه های پلاستیکی، یک مشت گیاه  و چند تکه نخ احتیاج دارید.

این که چه گیاهی را انتخاب کنید خیلی مهم است. بهترین آن ها گیاهی است که مدت زمان زیادی مستقیما در معرض نور خورشید باشد. این نوع گیاهان عملیات تصفیه و به دست آوردن آب را برایتان ساده تر می کنند.

یک شاخه که پر از برگ های پهن و سالم باشد را انتخاب کنید و شاخه را خوب بتکانید تا حشره ای داخل برگ ها نباشد.

دور هر برگ را با کیسه ای پلاستیکی به کمک نخ به خوبی ببندید. نکته این روش این است که باید برگ ها به خوبی توسط کیسه های پلاستیکی پوشانده شوند وهیچ راهی برای بیرون ریختن آب از لای کیسه پلاستیکی به بیرون وجود نداشته باشد.

چند روز صبر کنید تا برگ ها آب خود را به به داخل کیسه های پلاستیکی پس بدهند . شما مقدار خیلی زیادی آب برای نوشیدن در اختیار خواهید داشت.

روش استفاده استفاده از ید برای تصفیه آب:

 ید یکی از مواد شیمیایی است که می توانید برای تصفیه آب از آن استفاده کنید. می توانید یک بسته ید از داروخانه بخرید و در لوازم مربوط به کمپینگ خود جای دهید. بهترین نکته در خصوص ید این واقعیت است که ید اثر خوبی برای از بین بردن جانوران ریز میکروسکوپی و سایر آلاینده هاست. در زیر مراحلی که باید برای تصفیه آب با ید به کار ببرید را در اختیارتان گذاشته ایم:

اول ظرفتان را پر از آب کنید.

اگر آب شفاف است 5 قطره و چنانچه پر از گل است چیزی حدود 10 قطره محلول ید به آب اضافه کنید.

ظرف آب را به خوبی تکان دهید تا محلول و آب به خوبی با هم ترکیب شوند.

به مدت یک ساعت ظرف ترکیب آب و محلول را در یک اتاق تاریک قرار دهید. چرا که ید نسبت به نور حساس است و برای آزاد شدن واکنش های محلول با آب به یک فضایی به دور از نور نیاز داریم.

بعد از گذشت یک ساعت آب آشامیدنی شما تمیز و آماده خوردن است.

بعد از خوردن این آب تصفیه شده اولین چیزی که توی ذوقتان خواهد زد طعم آب است. آب اندکی مزه به خود می گیرد. اگر این طعم خیلی برایتان آزار دهنده است از قرص های ویتامین سی داخل آب استفاده کنید تا هم تشنگی تان برطرف شود و هم ویتامین بدنتان تأمین شود.

روش جوشاندن سنگی برای تصفیه آب:

فرض کنید در شرایطی هستید که هیچ وسیله ای برای جوشاندن آب ندارید. یک طبیعت گرد حرفه ای باید خلاقیت داشته باشد . خیلی از گردشگرانی که برای کمپینگ های چند روزه به دل طبیعت می روند از روش جوشاندن سنگی برای تصفیه آب استفاده می کنند. فقط کافی است به دنبال تکه سنگ بزرگی بگردید که داخلش یک حفره یا سوراخ وجود داشته باشد. من که به شخصه این مدل سنگ ها را در گشت زنی هایم زیاد به چشم دیده ام پس پیدا کردن این مدل سنگ خیلی سخت نیست.

اگر نتوانستید چنین سنگی پیدا کنید و ظرفی برای گذاشتن مستقیم روی آتش ندارید نگران نباشید. روشی دیگر برای تصفیه آب به کمک سنگ وجود دارد و آن استفاده از سنگ های داغ است. مراحل زیر را قدم به قدم انجام دهید تا یک راه جدید برای پاک کردن آب از آلودگی تجربه کنید:

اول یک محفظه ای  برای ریختن آب پیدا کنید و آب آلوده را داخل آن بریزید. می توانید از یک کنده ی چوبی رها شده در طبیعت که داخلش حفره ایجاد شده است استفاده کنید.

داخل ظرف تعدادی سنگ که داغ نیستند بریزید.

حالا یک سنگ را داغ کنیدو داخل ظرف پر ازآب تان بریزید. اجازه بدهید این سنگ داغ حدود 15 دقیقه در داخل ظرف آب بماند. بعد از سرد شدن سنگ داغ آن را از ظرف در آورده و یک سنگ داغ دیگر داخل محفظه ی آب بریزید . آنقدر این کار را تکرار کنید تا آب به دمای جوش برسد.

روش استفاده از تی شرت خودتان برای تصفیه آب:

خلاقیت برای گردشگران باعث می شود نه تنها به جاهای بکر و دیدنی سر بزنند بلکه به طبیعت دوستان کمک می کند تا در شرایط سخت بتوانند زنده بمانند. یکی از خلاقیت هایی که برای تصفیه آب می توانید داشته باشید استفاده از تعدادی از لباس های تمیز خودتان و تعدادی چوب به عنوان پایه است. مراحل زیر را انجام دهید تا یک تجربه ی جالب از تصفیه آب برایتان رقم بخورد:

خب اول از همه باید از محکم بودن میله های چوبی تان بر روی زمین مطئن شوید . به این منظور چند سانت از چوب ها را داخل زمین فرو کنید. میله ها را طوری بچینید که شکلی مثلثی به خود بگیرند.

یک ظرف بزرگ داخل این محوطه ی مثلثی بگذارید و روی آن ها را با تی شرت های تا شده تا بالا پر کنید.

از بالای تیزی مثلثی که ساخته اید آب را به پایین بریزید تا از میان لباس ها عبور کند و داخل ظرف زیرین بریزد.

اگر به نظرتان هنوز آب اندکی آلودگی دارد ان را دوباره از این فیلتر تی شرتی خود رد کنید.

سخن پایانی :

در یک کمپینگ و سفر چند روزه به طبیعت یکی از مهم ترین فاکتور ها پیدا کردن راهی مناسب برای تصفیه آب است. آن هم به این خاطر که آب هایی که در طبیعت وجود دارند ممکن است با انواع و اقسام آلودگی ها کثیف و غیر قابل آشامیدنی شده باشند. هرگز تصفیه آب را شوخی نگیرید چرا که جانوران ریز و انگل های موجود در آب می توانند شما را به بیماری های سخت با دوره درمان های طولانی مبتلا کنند.

از طرفی از آنجا که در طبیعت چیزی قابل پیش بینی نیست بهتر است از خانه وسایلی مثل دستگاه تصفیه آب یا محلول های مربوط را با خود به همراه داشته باشید تا کمتر درگیر روش های پر زحمت دیگر شوید.